Jaarboek 2012

Hoe 14-18 steeds weer opduikt

Trap.jpg

In het Van de Poeledorp duikt de eerste wereldoorlog overal op, gewild of ongewild. Dit jaarboek toont, zoals de zevenentwintig voorgaande, hoe de ‘krieg’ voortdurend aanwezig was en is. De auteurs toveren een arsenaal oorlogserfgoed uit hun hoed. In het openingsartikel wandelt Luc Haeghebaert in de ‘Statiestraat 105, een merkwaardig herenhuis’ binnen (zie foto's). In dat voormalige brouwershuis – in 1914 even Ortskommandatuur - vindt hij muurschilderingen met vooroorlogse lokale landschappen, drassig en groen, in de kelder ontdekt hij een valse wand en jawel, een verborgen, ingemetselde wijnvoorraad. Marc Van Doorne en Johan Desmet presenteren in hun ‘Over processies vroeger en nu’ foto’s van 15 augustus 1914. De oorlog, dan twee weken bezig, is veraf. Maar overal in België bidden mensen aan kapellen en houdt men processies. Op het overvolle marktplein van Lichtervelde is het niet anders, daar passeert de Onze-Lieve-Vrouw-Processie. Even later worden op dezelfde plek de Duitse troepen geschouwd. Het artikel over ‘Drie honderd jarigen in Lichtervelde’ staat bol van oorlogsverwijzingen.

Titanic

Zowel Hector Ketels als Gaby Debaeke en Maria De Clercq, allen geboren in het jaar van de Titanic, herinneren hun kindertijd. Op het einde van de oorlog doen ze hun eerste communie en leren ze de oud-strijders Bonte en Vanhouttgehem kennen als veldwachter, net zoals de eeuwig dronken Tist Houwen. Karel Vangheluwe vertelt erover in zijn wondermooie ‘Mijn dorp, ik kan het niet vergeten…’. Dit is nostalgie van de bovenste plank. In de oorlog raakt Houwen een voet kwijt en als hij zat is, kan hij verdorie niet verzwijgen hoe dat komt. Hij schoot ooit een Christusbeeld een voet af. Het lijkt zijn welverdiende straf, z’n voet te verliezen, zegt hij zelf. Weet u trouwens wat ‘Eisterkadeister’ betekent? Neen? Wel, de Duitse troepen verlaten in 1918 Lichtervelde eisterkadeister. Je leest er over in de ‘Taalkronkels’ die Modest Maertens en Filip Vandevyvere samenbrengen. Wees gerust, u hebt geen themaboek 14-18 in handen. De klassiekers ‘Herkent u ze nog?’, ‘Verdwenen zichten’ en de ‘Kroniek’ maken dit aanbod even divers als anders. Frans Vanzieleghem heeft het over de ‘Lichterveldenaars opgenomen in de Registres Des Patentables’ en brengt je lekker naar een eeuw ‘warme maaltijden’ in ‘t Dambert. De archeologische speurtocht van Jozef Goderis voert naar verborgen aardewerk uit de twaalfde eeuw, diep onder de markt. Even spannend zijn de vertellingen over ‘Guido Gezelles kloeke en goede vrienden uit Lichtervelde.’ Gezelles geheim genootschap en zijn correspondentie met enkele Lichterveldenaren lezen als een historische triller. De auteur, Filip Van Devyvere, neemt ook de jaren 1789-1794 onder de loep. Ruim een eeuw voor de Eerste Wereldoorlog ligt Lichtervelde in de gevechtszone. ‘Vijf moeilijke jaren’ laat weinig aan de verbeelding over en maakt de cirkel rond.

Inhoud

  • Woord vooraf (Benedict Wydooghe)
  • Statiestraat 105, een merkwaardig herenhuis (Luc Haeghebaert)
  • Over processies vroeger en nu (Marc Van Doorne en Johan De Smet)
  • Middeleeuws aardewerk onder de Marktplaats (Jozef Goderis)
  • Lichterveldse Taalkronkels (Filip Van Devyvere)
  • 1789-1794: Vijf moeilijke jaren voor Lichtervelde (Filip Van Devyvere)
  • Drie honderdjarigen in Lichtervelde (Luc Haeghebaert)
  • Guido Gezelles ‘Kloeke en Goede Vrienden’ (Filip Van Devyvere)
  • Mijn dorp, ik kan het niet vergeten… (Karel Vangheluwe)
  • Lichterveldenaars in de Registres des Patentables (Frans Vanzieleghem)
  • Herkent U ze nog? (Luc Haeghebaert en Filip Van Devyvere)
  • Dorpszichten verdwenen in 2011 (Frans Vanzieleghem)
  • Heemkundige Kroniek 2011 (Siegfried Aneca)

Index (aanklikbaar)

Doorzoek het jaarboek op trefwoorden, plaatsnamen en personen.


Stephan Lefere zorgde voor de tekstcorrectie, Filip Van Devyvere nam de eindredactie voor zijn rekening, Pol Vangheluwe lay-oute het geheel en Benedict Wydooghe schreef het voorwoord. Het jaarboek wordt afgesloten met aanvullingen en rechtzettingen, een ledenlijst en een overzicht van de te verkrijgen publicaties. Wat betreft het auteursrecht: elke auteur is verantwoordelijk voor zijn inhoud.